ماجراي وجود "وايتكس" در آب تهران

در روزهاي اخير ميان همه خبرهاي ريز و درشت، ماجراي جديدي در ميان برخي گزارش‌ها به‌چشم مي‌خورد كه نگراني بسياري از شهروندان تهراني را درپي داشته است؛ وايتكس در آب تهران!
 
هنوز زمان زيادي از گزارش‌‌هاي منتشر شده درباره وجود وايتكس در شير نمي‌گذرد كه خبرهايي مبني بر استفاده از وايتكس در آب شرب پايتخت در برخي رسانه‌ها منتشر شد.
 
تيتر گزارش‌ها در حالي شامل استفاده وايتكس در تصفيه آب تهران مي‌شود كه در متن اخبار خبري از وايتكس نيست و "آب‌ژاول" به جاي وايتكس مورد اشاره قرار گرفته است؛ اتفاقي كه مسئولان آبفاي استان تهران استفاده از آن را از لحاظ فني امري ضروري مي‌دانند و علت آن را حفظ سلامت شهروندان عنوان مي‌كنند.
 
استفاده از آب ژاول به دستور وزارت بهداشت
معاون بهره‌برداري آبفاي استان تهران در اين زمينه به خبرنگار ايسنا مي‌گويد: ما به چند دليل آب ژاول را در بخشي از گندزدايي شهر آب تهران جايگزين كلر كرديم؛ يكي از دلايل آن اين است كه اين دستور وزارت بهداشت و درمان بوده است و آقاي ندافي، رييس مركز سلامت و بهداشت وزارت بهداشت و درمان نيز اين موضوع را تاييد كرده است كه استفاده از آب ژاول در گندزادايي آب تهران به دستور اين وزارتخانه بوده است.
 
آب ژاول؛ گران تر از كلر!
با وجودي كه برخي رسانه‌ها از استفاده از آب‌ژاول براي گندزدايي آب پايتخت انتقاد كرده‌اند، مسئولان آب تهران مي‌گويند استفاده از آب ژاول روشي جديدتر، كم‌خطرتر و البته گران‌تر براي تصفيه آب تهران است.
 
نوذري‌پور در اين زمينه مي‌افزايد:‌ نگهداري سيلندرهاي گاز كلر كه هركدام نزديك به يك تن وزن دارند در نزديكي بافت‌هاي مسكوني متراكم كار بسيار خطرناك و سختي است كه تاكنون نيز چندين بار در تهران منجر به بروز حوادثي شده است. از جمله اين‌كه چند سال قبل فوت دو نفر را سبب شد و چندي پيش نيز يكي از كارشناسان مركز گندزايي به همين دليل جان خود را از دست داد.
 
اين مقام مسئول به ايسنا مي‌گويد: با وجود اين كه استفاده از آب ژاول در گندزايي آب هزينه‌ بالاتري نسبت به استفاده از كلر براي شركت آب و فاصلاب استان تهران دارد، ولي ما براي حفظ ايمني شهروندان و رعايت اصول ايمني به سمت اين پروژه حركت كرديم و هزينه‌هاي سنگين آن را نيز تقبل كرديم؛ به‌طوري كه تغيير سيستم كاربري گندزايي آب از كلر به آب ژاول بيش از 15ميليارد ريال براي ما هزينه داشته است.
 
"آب ژاول" و "وايتكس"؛ متفاوت اما با يك ريشه
معاون بهره برداري آبفاي استان تهران با انتقاد از اين‌كه متاسفانه برخي رسانه‌ها از آب ژاول به عنوان وايتكس نام برده‌اند، مي‌گويد: آب ژاول و وايتكس هر دو از مشتقات كلر به شمار مي‌روند اما با يكديگر تفاوت دارند، ضمن اين‌كه ما براي استفاده از آب ژاول استاندارد آشاميدني از سوي سازمان استاندارد را داريم و آماده ارائه اين گواهي‌ها به همه مراجع مسوول هستيم. از سوي ديگر شركت‌هايي كه آب ژاول را توليد مي‌كنند همان شركت‌هايي هستند كه گاز و پودر كلر را براي گندزايي در اختيار ما قرار مي‌دهند كه آن‌ها نيز تحت نظارت آزمايشگاه‌هاي خود ما و سازمان استاندارد قرار دارند.
 
نوذري‌پور در ادامه مي‌گويد: هر محموله آب ژاولي كه از شركت‌ها خريداري مي‌شود حتما تاييديه سازمان استاندارد را دارد و در آزمايشگاه مجهزي كه در تهران در اختيار داريم نيز آن را تاييد مي‌كنيم.
 
به گفته اين مقام مسوول 12 آزمايشگاه فرعي و يك آزمايشگاه مرجع در سطح استان تهران به طور مستمر كيفيت آب شرب شهروندان را كنترل مي‌كنند كه آزمايشگاه مرجع ما مورد تاييد سازمان محيط زيست است و حتي گواهي‌نامه‌هاي خارجي لازم را براي مرجع بودن اخذ كرده است.
 
روشي خطرناك يا بين‌المللي؟!
استفاده از آب ژاول در حالي در تهران مورد انتقاد قرار گرفته است كه مسئولات تامين و تصفيه آب پايتخت معتقدند اين روش در سطح بين‌الملل شناخته شده و مورد استفاده است و ايجاد حساسيت براي افكار عمومي در اين زمينه بي‌دليل بوده است.
 
معاون بهره‌برداري آبفاي استان تهران در اين زمينه استفاده از آب ژاول براي گندزايي آب در ساير كشورهاي پيشرفته را امري متداول دانست و مي‌گويد: روش گندزايي با‌ آب ژاول در كشورهايي مانند ژاپن، آمريكا، بلژيك، انگلستان، روسيه، ايرلند، سنگاپور، مالزي، ايتاليا، كره، ويتنام، استراليا و بسياري از كشورهاي ديگر در حال حاضر استفاده مي‌شود و اين روش شناخته شده‌اي در سطح دنياست.
 
به گفته وي در كشوري مانند آمريكا، گزارش سال 2007 مركز آب و فاضلاب اين كشور حاكي از آن است كه ميزان تزريق گندزداها در آب تصفيه شده شامل 50 درصد گاز كلر، 30 درصد آب ژاول، 10 درصد پودر كلر و 10 درصد ديگر اوزون و كلرامين بوده است. در حال حاضر در تهران نيز 50 درصد گاز كلر، 30 درصد آب ژاول و 20 درصد پودر كلر مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
 
نوذري‌پور با اشاره به اين كه به نظر مي‌رسد مطرح شدن استفاده از وايتكس در آب تهران به دليل آن بوده است كه اخيرا گزارش‌هاي مبني بر استفاده از وايتكس در شير منتشر شده افزود: متاسفانه برخي بدون استناد به گزارش‌هاي رسمي، باتوجه به همزماني ماجراي شير برداشت‌هاي نادرستي انجام مي‌دهند كه ممكن است كه در ذهنيت مردم ايجاد مشكل كند.
 
هم آب‌ژاول خطرناك است هم كلر؛ اما ...
معاون بهره برداري آبفاي استان تهران با اشاره به اين كه استفاده از آب ژاول در سيستم گندزايي آب تهران از دو سال گذشته آغاز شده است، مي‌گويد: استفاده از اين سيستم بيشتر در برخي ازمخازن شهر تهران كه داخل بافت‌هاي مسكوني هستند رايج است و اين درحالي است كه آب تهران در مجموع از تركيب آب ژاول و گاز كلر تصفيه مي‌شود و براساس نياز و موقعيت جغرافيايي نسبت به استفاده از سيستم مخصوص براي گندزايي تصميم‌گيري مي‌شود.
 
به گفته وي آب ژاول، گاز و پودر كلر هر كدام به تنهايي براي سلامت انسان خطرناك است اما اين گندزداها با رقيق‌سازي و استانداردهاي بين‌المللي با درصدي پايين براي تصفيه آب استفاده مي‌شوند، ضمن اين‌كه روش‌هاي تصفيه آب ديگري از جمله استفاده از اشعه ماوراي بنفش و استفاده از اوزون نيز براي تصفيه آب معمول است كه با توجه به اين كه وزارت بهداشت به صورت سرزده و در هر نقطه از شهر از شير آب خروجي نمونه‌برداري و آزمايش به عمل مي‌آورد شهروندان بايد اين اطمينان خاطر را داشته باشند كه استفاده از اين مشتقات هيچ خطري براي سلامت آن‌ها ندارد و نه تنها استفاده از آب ژاول به جاي كلر هزينه‌هاي بالاتري را به شركت آب و فاضلاب تحميل مي‌كند، بلكه باعث مي‌شود حمل‌ونقل آن سلامت شهروندان را به خطر نيندازد.