موزهي «لوور» فرانسه همچنان در رتبهي اول بهترين موزههاي جهان قرار دارد.
بر اساس تعريف شورای بینالمللی موزه که زیر نظر سازمان «یونسکو» فعاليت ميكند، موزه مكاني است كه هدف از راهاندازي آن تحقیق در آثار و شواهد بهجایمانده انسان و محیطزیست او، گردآوری آثار، حفظ و بهرهبرداری معنوی و ایجاد ارتباط بین این آثار، به ویژه به نمایش گذاشتن آنها به منظور بررسی و بهرهمندي معنوی است.
موزهها انواع مختلفي دارند كه از آن جمله ميتوان به موزهي هنرهای زیبا، موزهي هنر کاربردی، موزهي صنایعدستی، موزهي باستانشناسی، موزهي مردمشناسی، موزهي قومشناسی، موزهي تاریخ، موزهي تاریخ فرهنگی، موزهي تاریخ نظامی، موزهي علم، موزهي فناوری، موزهي کودکان، موزهي نقشه، موزهي تاریخ طبیعی، موزهي سکهشناسی، موزهي گیاهشناسی و موزهي تمبر اشاره كرد.
در همين رابطه خبرگزاري شينهوا با بررسي شرايط صدها موزه در سراسر جهان. با در نظر گرفتن دهها عامل در ارزيابي شرايط موزهها، دو عامل ارزش تاريخي يا هنري آثار به نمايش در آمده و تعداد بازديدكنندگان را به عنوان عوامل اصلي در ارزيابي موزهها مد نظر قرار داده و بر اين اساس به معرفي 10 موزهي برتر جهان در كشورهاي فرانسه، انگليس، آمريكا، يونان، يونان، مصر، عراق، آلمان، روسيه و ليبي پرداخته كه عبارتند از:
موزهي لوور ـ فرانسه
موزهي «لوور» در شهر پاریس كه در کشور فرانسه واقع شده، بیش از ۳۵ هزار اثر تاريخي و هنری در هشت بخش مختلف را در خود جاي داده است. اين موزه كه با ميزباني از نزديك به 9 مبيليون بازديدكننده در سال، عنوان پربازدیدترین موزهي جهان را به خود اختصاص داده، آثار تاريخي و هنري شاخصي از جمله «لوح حمورابی» و تابلوی «مونالیزا» را در خود جاي داده است. ساختمان این موزه قبل از انقلاب کبیر فرانسه یکی از کاخهای سلطنتی بود که در آن آثار با ارزش هنری نگهداری میشد، اما پس از انقلاب کبیر فرانسه در سال ۱۷۹۳ تبدیل به موزهي ملی فرانسه شد.
موزهي بريتانيا ـ انگليس
موزهي بريتانيا در شهر لندن يکي از عظيمترين و غنيترين موزههاي جهان است که بيش از 13 ميليون گنجينه و آثار تاريخي از بسياري از فرهنگها، اقوام و کشورهاي جهان را از دوران پيش از تاريخ تا زمان حال در خود جاي داده است. اين موزه در سال 1753 ميلادي و با مجموعه اهدايي از «هانس سلون» ـ طبيعيدان انگليسي ـ شامل دستنوشتهها، کتابهاي قديمي و آثار باستاني گردآوري شده از برخي مستعمرات وقت انگليس بود، رسما تاسيس شد.
بخشهاي اصلي موزهي بريتانيا كه تصاوير زيادي از آنها بر روي سايت موزهي نيز موجود است عبارتند از: نقاشي و تصوير، سکه و نشان، آثار تاريخي مصر، آثار تاريخي آسياي غربي، آثار تاريخي يونان و روم باستان، آثار تاريخي قرون وسطي و دورههاي بعدي، آثار تاريخي هنر اسلامي، آثار تاريخي دنياي شرق، آثار پيش از تاريخ و آثار قومشناختي.
موزهي متروپليتن ـ آمريكا
موزهي متروپليتن در شهر نيويورك آمريكا از بزرگترین و مشهورترین موزههای جهان است كه در سالهاي اخير بهطور متوسط سالانه ميزبان پنج ميليون بازديدكننده بوده است. این موزه که در سال ۱۸۷۲ میلادی افتتاح شد، حاوی مجموعهٔ بزرگ و نادری از تاریخ اسلام و ایران باستان است. قدیمیترین آثار این موزه مربوط به 300 هزار تا 77 هزار سال پیش است كه از آن جمله ميتوان به سنگ آتشزنهای اشاره كرد که در مصر یافت شده است.
موزهي آكروپوليس ـ يونان
موزهي آكروپليس در شهر آتن يونان، يكي از مدرنترين و بزرگترين موزههاي جهان است كه در سه طبقه ساخته شده و 25 هزار مترمربع مساحت دارد. در طبقهي نخست اين موزه كه توسط يك معمار سوييسي طراحي شده، مجسمههايي از معابد تمدن يونان باستان و در طبقهي دوم نيز آثار متعددي از محوطههاي تاريخي اين كشور بهنمايش درخواهند آمد. البته طبقهي سوم موزه كه براي نمايش مجسمههاي مرمرين «الگين» ساخته شده، خالي است و شايد براي هميشه خالي بماند. براي ساخت موزهي آكروپليس، 180ميليون دلار هزينه شده و روزانه بهطور متوسط ميزبان 10هزار بازديدكننده است.
موزه ملي مصر ـ قاهره
موزهي ملي مصر در شهر قاهره كه برخي آن را از نظر ارزش گنجينههاي تاريخي كه در آن نگهداري ميشوند، معادل موزهي لوور و در رديف پنج موزه برتر جهان ميدانند، در سال 1902 ساخته شد و در حدود 120 هزار اثر تاريخي از جمله ماسك مشهور «توتنخامون» را در خود جاي داده است. البته اين موزه از مدتها قبل به منظور انتقال آثار آن محل جديد در شرايط نيمه تعطيل بوده و بخش قابل توجهي از آثار آن در مكانهاي ديگر، انبار موزه و در قالب تورهاي جهاني در ديگر كشورها نگهداري ميشوند، اين در حاليست كه در جريان انقلاب مردم مصر عليه حكومت حسني مبارك، دهها اثر تاريخي از اين موزه به سرقت رفتند.
موزهي ملي عراق ـ بغداد
موزهي ملي عراق در شهر بغداد كه در سال 2003 شاهد تراژدي غارت آن بوديم، در سال 2008 و پس از پنج سال تعطيلي، با بازگشايي دو تالار از مجموع 16 تالار، درهاي خود را به روي علاقهمندان گشود. موزهي بغداد بهعنوان يكي از موزههاي غني جهان موزهاي است كه بيشترين آثار تاريخي را از تمدن بينالنهرين، سومريان، بابليان و آشوريان را در خود جاي داده است. اكنون با گذشت سالها از غارت موزهي بغداد، بيش از نيمي از آثار تاريخي اين موزه بازگردانده شدهاند، اما بعيد بهنظر ميرسد كه خسارتهايي را كه بهدليل تاراج موزه به آن وارد شدهاند، در اين مدت بتوان جبران كرد.
اين درحاليست كه هنوز تعدادي از اشياي تاريخي منحصربهفرد اين موزه مانند مجسمههاي عاجي آشوريان، تنديسهاي منحصربهفرد و مهرههاي استوانهيي به اين موزه بازگردانده نشدهاند. در اين ميان با تلاشهاي پليس بينالملل و نهادهاي ديگر و انتشار شناسه و مشخصات عمومي اشياء ربوده شده، بخشي از آنها در کشورهاي مختلف پيدا و به عراق بازگردانده شدند، با اين وجود هنوز هيچ سرنخي از تعدادي از آثار تاريخي شاخص به سرقت رفته از جمله نقش برجستهاي طلايي و جواهر نشان به نام «شير نيمرود» به دست نيامده است.
موزهي پرگامون ـ آلمان
موزهي «پرگامون» در شهر برلين آلمان كه يكي از بناهاي نئوكلاسيك جهان شناخته ميشود، بين سالهاي 1843 تا 1855 توسط يك معمار آلماني ساخته شد. البته در جريان جنگ جهاني دوم بهشدت آسيب ديد و درهاي آن بهمدت 66 سال به روي بازديدكنندگان بسته شد. اين موزه سپس در جريان يك پروژهي مرمت شش ساله توسط يك معمار انگليسي با صرف هزينهاي حدود 223 ميليون يورو با رعايت ساختار و خصوصيات اوليه بازسازي شد.
موزهي پرگامون در سه طبقه ساخته شده و پروژهي مرمت آن بهگونهاي اجرا شده كه تمام آثاري كه آن را با گذشته پيوند ميدهند، مانند ستونهاي سوخته و مرطوب و نقاشيهاي ديواري حفظ شدهاند و با استفاده از شيوهي معماري اوليه، از نور طبيعي براي روشنايي آن استفاده ميشود. اين موزه كه سالانه حدود دو ميليون بازديدكننده دارد، محل نگهداري نيمتنهي «نفرتيتي»، آثاري از عصر سنگ و برنز، تمدن يونان باستان، تمدن روم باستان، تمدن ايران باستان، آشوريان، بابليان، هنر اسلامي و بازسازي شده دروازه ايشتار متعلق به بابليان است.
موزهي آرميتاژ ـ روسيه
موزهي آرميتاژ در شهر سنپترزبورگ روسيه با سه ميليون اثر هنري که البته همه بهطور همزمان نمايش داده نميشوند، يکي از بزرگترين موزههاي جهان و از قديميترين گالريهاي هنري و موزههاي تاريخ و فرهنگ بشري در جهان است. از جمله هنرمنداني که آثارشان نقاط قوت مجموعهي هنر غرب در موزهي آرميتاژ است، ميتوان به «ميکل آنژ»، «لئوناردو داوينچي»، «روبنس»، «ون دايک»، «رامبراند»، «رودن»، «مونه»، «سزان»، «ونگوگ»، «گوگن» و «پيکاسو» اشاره کرد.
البته اين موزه در قالب 1057 سالن، آثار تاريخي متعددي را نيز در خود جاي داده که از آن جمله ميتوان به نشانها، البسه و جواهرات سلطنتي، مجموعه متنوعي از جواهرات ساخته «فابرژه» و بزرگترين مجموعهي موجود در جهان از طلاي باستاني متعلق به اروپاي شرقي و آسياي غربي اشاره کرد. در سالهاي اخير، موزهي آرميتاژ بيش از پيش توسعه يافته و به انجام پروژههاي بزرگي در خارج از روسيه نيز پرداخته که از آن جمله ميتوان به راهاندازي شعبههاي بينالمللي در «آمستردام»، «لندن» و «لاسوگاس» اشاره كرد.
موزهي الحمرا ـ ليبي
موزهي الحمرا يا موزهي ملي ليبي در شهر طرابلس كه در جريان انقلاب مردم ليبي كوچكترين صدمه اي به آن وارد نشد، به تازگي بازگشايي شده و آثار تاريخي زيادي از تمدن روم باستان، فينيقيها و فراعنه سياه را در خود جاي داده است. کارکنان اين موزه با وجود ناآراميها در ليبي که به خالي شدن شهرهاي اين کشور انجاميد، صدها شي و اثر تاريخي موزه الحمرا متعلق به شهرهاي تاريخي شامل مجسمهها و سکههايي از تمدن روم بوده باستان از شهرهاي تاريخي «سابراسا»، «سيرن» و «لپتيس ماگنارا» با مديريتي جامع از دسترس غارتگران حفظ كردند تا اين موزه به سرنوشت موزه بغداد دچار نشود.
موزهي مادام توسو ـ انگليس
موزهي «مادام توسو» در قلب شهر لندن واقع شده و در آن تنديسهاي مومي افراد مشهور و تاريخساز ساخته و نگهداري ميشود. اين موزه در قرن هجدهم ميلادي توسط مادام توسو پايهگذاري شد و از سالها قبل با ميزباني از ميليونها بازديدكننده به يكي از جاذبههاي گردشگري لندن تبديل شده است.