ما در چنگال اختلال اطلاعاتی هستیم

فرارو- ماریا رسا روزنامه نگار فیلیپینی که در سال ۲۰۲۱ میلادی به همراه «دیمیتری موراتوف» موفق به دریافت جایزه صلح نوبل شد. نام او در سال ۲۰۲۰ میلادی در فهرست روزنامه نگاران تحت فشار در ائتلاف مطبوعات آزاد قرار گرفته بود. رسا هم چنین برنده جوایزی هم چون برنامه فولبرایت، ۱۰۰ زن بی‌بی سی و آزادی مطبوعات یونسکو شده است. در آوریل ۲۰۱۹ میلادی نام او در فهرست ۱۰۰ فرد تاثیرگذار جهان نشریه «تایم» قرار گرفت.

به گزارش فرارو به نقل از پولیتیکو، امروزه در روسیه نمی‌توان واژه «جنگ» را به زبان آورد. در عوض، حمله به مردم اوکراین را باید «عملیات نظامی ویژه» نامید. ده‌ها وب سایت فراتر از دستگاه رسمی رسانه‌های دولتی روایت‌های دروغین را منتشر می‌کنند و روزنامه‌هایی که روزنامه‌نگاری واقعی را انجام می‌دهند مانند «نوایا گازتا» به سردبیری «دیمیتری موراتوف» ساکت می‌شوند.

در همین حال، تبلیغات شبکه‌های اجتماعی در جنوب شرق آسیا زنده و فعال است زیرا تاریخ بی‌رحمانه رژیم نظامی مارکوس به طور سیستماتیک در فیلیپین پاک می‌شود و این اقدام به «فردیناند مارکوس جونیور» (معروف به بونگ بونگ) تازه به قدرت رسیده کمک کرده است.

در سطح جهانی، ما در چنگال اختلال اطلاعاتی هستیم. بدون حقایق، هیچ حقیقتی وجود ندارد. بدون حقیقت، هیچ اعتمادی وجود ندارد. بدون اعتماد، هیچ واقعیت مشترکی و دموکراسی وجود ندارد و مقابله با مشکلات وجودی جهان غیرممکن می‌شود.

البته دولت‌های اقتدارگرا همواره رسانه‌های مستقل را سرکوب کرده‌اند اما اکنون آن دولت‌ها با استفاده از فناوری‌های بزرگ و مدل کسب و کار مبتنی بر نظارت‌شان به طور فعال دروغ و نفرت را تبلیغ می‌کنند تنها بدان خاطر که می‌تواند سود داشته باشد.

خب، در چنین شرایطی باید چه کرد؟ واضح است که نمی‌توان به برخی از دولت‌ها اعتماد کرد اما این اکوسیستم اطلاعات سمی کنونی اجتناب ناپذیر نیست. ما می‌توانیم عمل کنیم و باید عمل کنیم پیش از آن که خیلی دیر شود. به همین دلیل است که من و موراتوف به عنوان برندگان جایزه صلح نوبل یک برنامه عملیاتی ۱۰ ماده‌ای را برای دولت‌های دموکراتیک که به حقوق احترام می‌گذارند در سرتاسر جهان ارائه کرده‌ایم تا معماری گفتگوی جهانی را اصلاح کنند و دموکراسی‌های بیمار خود را درمان نمایند.

برای این کار ما استدلال می‌کنیم که سه مولفه اساسی باید تغییر کند: نخست ما باید به مدل کسب و کار نظارت برای سود پایان دهیم. ویراستاران نامرئی اکوسیستم اطلاعات امروزی الگوریتم‌های مبهم هستند که محتوا را در فیدهای رسانه‌های اجتماعی به ما توصیه می‌کنند. این الگوریتم‌ها به گونه‌ای ساخته شده‌اند که تمام کارهایی که به صورت آنلاین انجام می‌دهیم را به شکلی بی‌پایان ردیابی کنند. این الگوریتم هم چنین از حق ما برای حفظ حریم خصوصی سوء استفاده می‌کند و اجازه می‌دهد از داده های‌مان علیه ما استفاده شود. این وضعیت باید در سطح جهانی مهار شود.

اروپا با قوانین جدیدی مانند قانون خدمات دیجیتال و قانون بازارهای دیجیتال اقداماتی را در این زمینه آغاز کرده است. با این وجود، این قوانین باید اجرا شوند تا پلتفرم‌های فناوری انحصاری را وادار کند که طراحی خود را از خطر خارج کنند، الگوریتم‌های خود را سم‌زدایی کنند، به تبلیغات نظارتی پایان دهند و به کاربران کنترل واقعی بدهند.

تبلیغ کنندگان و برندها نیز در اینجا نقشی دارند آنان می‌توانند از پول خود برای رای دادن علیه شیوه‌هایی که به جامعه آسیب می‌رسانند استفاده کنند. ما هم چنین باید به تبعیض‌های فنی پایان دهیم و با مردم در همه جا به طور مساوی رفتار کنیم.

سال ۲۰۲۴ میلادی با برگزاری انتخابات در دموکراسی‌های عظیم مانند هند، اندونزی، آفریقای جنوبی و مکزیک یک سال حیاتی برای دموکراسی است. با این وجود، هیچ کدام از این کشورها برای انتخابات به تدابیری که از سوی شرکت‌های بزرگ رسانه‌های اجتماعی مورد نیاز است بر اساس قدرت قانون مانند ایالات متحده یا اتحادیه اروپا نزدیک نمی‌شوند.

در بسیاری از نقاط جهان، تنها فشار مستقیم بر این پلتفرم‌ها کارساز خواهد بود زیرا با دولت‌ها همدست هستند. بنابراین، ما به تحقیقات هماهنگ جامعه مدنی و هم چنین فشار و همبستگی از سراسر جهان برای درخواست شفافیت و پاسخگویی از سوی پلتفرم‌های فناوری بزرگ به ویژه در آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین نیاز خواهیم داشت.

در نهایت، ما باید روزنامه نگاری مستقل را به عنوان پادزهری برای استبداد بازسازی کنیم. فناوری عظیم با جذب درآمدهای تبلیغاتی و امکان توزیع صنعتی نفرت و اطلاعات نادرست نیروهایی را آزاد کرده که رسانه‌های مستقل را ویران می‌کنند.

طبق گزارش خانه آزادی، تنها ۱۳ درصد از جمعیت جهان می‌توانند به مطبوعات آزاد واقعی دسترسی داشته باشند. در اکوسیستمی که روس‌ها حتی نمی‌توانند واژه «جنگ» را بیان کنند چگونه می‌توانیم قدرت حاکم را در میان چنین سوء استفاده‌هایی از زبان و حقایق وادار به پاسخگویی سازیم؟

شکی نیست که روزنامه نگاری خود باید تغییر کند. به جای عقب نشینی به روش‌های قدیمی تعقیب «عینیت» کاذب باید به گونه‌ای تکامل یابد که بازتاب دهنده تنوع و تفاوت‌های ظریف جهانی باشد که در آن زندگی می‌کنیم. این کار برای نجات رکن حیاتی جوامع آزاد (مطبوعات) ضروری است.

ما معتقدیم که برنامه اقدام‌مان برای مقابله با این بحران قابل دستیابی است. نزدیک به ۱۰۰ کارشناس و سازمان جامعه مدنی در امضای آن به ما و دیگر برندگان جایزه نوبل پیوسته‌اند و تعداد بیشتری نیز در روزهای آینده این کار را انجام خواهند داد. هر چه حمایت بیش‌تری از این طرح صورت گیرد می‌توانیم با قدرت بیش‌تری رشد کنیم تا دموکراسی، صلح و آزادی را نجات دهیم.