بازگشت صدا‌های ممنوعه از یراحی تا زمان

 

این هفته در شلوغی برگزاری کنسرت‌های مختلفِ تهران، نام دو خواننده به میان آمد که مدت‌ها بود از روی استیج‌رفتن محروم شده بودند؛ یکی به مدت ٦ماه و دیگری برای ١٧سال! مهدی یراحی پس از ٦ماه توقف در فعالیت‌های خود قرار است روز چهارشنبه ۲۶ تیرماه آلبوم «سه گانه اجتماعی اول» و تعدادی از قطعات منتخبش را در برج میلاد برای مخاطبان اجرا کند.

 

به گزارش شهروند، از طرف دیگر، حسین زمان خواننده‌ای که از چندین‌سال پیش مجوزی برای برگزاری کنسرت نگرفته بود، هم قرار است سوم مرداد نخستین کنسرت خود را به رهبری ارکستر صابر جعفری بعد از ۱۷‌سال ممنوع‌الفعالیت در مرکز همایش‌های برج میلاد تهران برگزار کند. به این ترتیب، برج میلاد در هفته‌های پیش‌رو میزبان صدا‌هایی است که با خاموشی خداحافظی کردند و حالا قرار است بلندتر از هر زمان دیگری شنیده شوند.

 

سیدمجتبی حسینی، معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم اعلام کرده که درحال حاضر هیچ هنرمندی ممنوع‌الفعالیت نیست: «آقای یراحی چندوقت پیش نمونه کاری به دفتر موسیقی ارایه کرده بود که مشکل داشت. درحال حاضر اگر اثر جدیدی برای ارایه دارد، می‌تواند به اداره امور موسیقی مراجعه و برای انتشارش درصورت تأیید مجوز بگیرد. ممنوعیت فقط برای کار قبلی آقای یراحی بود و درحال حاضر اگر کار جدید او موردی نداشته باشد، اداره امور موسیقی دلیلی برای ممنوعیت این خواننده هم ندارد.»

«پاره‌سنگِ» یراحی حرف می‌زند
مهدی یراحی همان‌طور که با انتشار یک کلیپ ممنوع‌الفعالیت شد، با انتشار کلیپی در صفحه‌اش خبر از مجوز برگزاری کنسرت و پایان ممنوع‌الفعالیتی‌اش را داد. ماجرای ممنوع‌الفعالیت این خواننده به ٦ماه پیش برمی‌گردد؛ زمانی که با انتشار ویدیوی «پاره‌سنگ» حاشیه‌ساز شد. یراحی همچنین با پوشیدن لباس کارگران فولاد اهواز روی استیج رفت و کار را برای فعالیت خود پیچیده‌تر کرد. او، اما حالا باز هم با انتشار کلیپ جنجالی «پاره‌سنگ» از آلبوم «سه‌گانه اجتماعی» به صحنه بازمی‌گردد. این یعنی ٦ماه ممنوع‌الفعالیت‌بودن، تغییری در ایده‌آل‌های این خواننده ایجاد نکرده و او همچنان خواننده اجتماعی باقی مانده است؛ خواننده‌ای که دغدغه دارد و برای درد‌های مردم سرزمینش می‌خواند.

 

کلیپ «پاره‌سنگ» که از آلبوم «سه‌گانه اجتماعی» این خواننده است، محتوایی ضدجنگ داشت و بعدتر گفته شد کلیپ منتشرشده با کلیپی که از ارشاد مجوز گرفته بود، فرق داشته است. معاون هنری وزیر ارشاد گفته بود: «طبیعتا به دلیل آن‌که اداره کل موسیقی باید از آن‌چه که مجوز داده، صیانت کند و فضا را به صورت قانونی پیش ببرد، از دست‌اندرکاران این موضوع دعوت کرده است که برای ادای توضیحات به این اداره کل مراجعه کنند.»

 

اما یراحی درباره تفاوت کلیپ مجوز گرفته با آن‌چه پخش شده، ضمن تأیید این موضوع گفته بود: «یکی از رسالت‌های بزرگ هنر، ایجاد تعامل و تقارب میان خواسته‌های جامعه و سیاستمداران است، اما برخی جریان‌های صاحب قدرت مقابل هنرمندان جبهه دارند و با هر ابرازنظر غیرموافقشان، مخالف هستند. حتی دروغ‌هایی به ما نسبت دادند مانند توهین به شهدا که اصلا چنین چیزی نبوده است. تا امروز قانونمند کار کرده‌ام و همیشه هم سرم مقابل قانون پایین است، اما یک جا‌هایی نداشتن جسارت در برخی مدیران باعث خودسانسوری می‌شود که در عرصه‌های مختلف ازجمله موسیقی، مردم را به سطح برده است. من تمام مسأله‌ام این است! هنرمند کارش پرسشگری و رساندن حرف مردم به مسئولان و تلطیف فضای بین این دو است. اگر هنرمند صدای مردمش نباشد، عاشقانه بخواند تا راحت مجوز بگیرد و فقط بخواهد پول چاپ کند، این‌که دیگر نامش هنر متعهد نیست!»

 

یراحی در بهمن سال۹۷ با انتشار متنی در کانال تلگرامی‌اش اعلام کرد که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تا اطلاع ثانوی او را از هرگونه فعالیت رسمی هنری منع کرده است: «اینجانب مهدی یراحی، توسطِ مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تا اطلاع ثانوی عملا از هرگونه فعالیتِ رسمیِ هنری منع شده‌ام. به همین دلیل مجوز‌های اجرای من در تمامی کنسرت‌های تهران و شهرستان‌ها لغو شده است.» با همه اینها، حالا وقت استیج‌رفتن یراحی فرا رسیده است. او روز چهارشنبه ۲۶ تیرماه ساعت‌های ١٨ و ٢١:٣٠ آلبوم «سه‌گانه اجتماعی اول» و تعدادی از قطعات منتخب خود را در برج میلاد اجرا خواهد کرد. بهای بلیت‌های این کنسرت از ٤٥ تا ٢٠٠هزارتومان متغیر است. همچنین خبر‌ها حاکی از آن است که به زودی تازه‌ترین آلبوم این خواننده به زبان عربی منتشر می‌شود.

«حسین زمان» و صبر ١٧ساله
خواننده دیگری که در روز‌های آینده می‌تواند حس خوب روی صحنه‌بودن را تجربه کند، حسین زمان است. این هنرمند در سال ۸۱ ممنوع‌الفعالیت شد. او دیگر مجوز انتشار هیچ قطعه‌ای را دریافت نکرد. حسین زمان دلیل این ماجرا را اظهارنظر‌های سیاسی- اجتماعی‌اش می‌داند: «من به بسیاری از اتفاقاتی که در کشور رخ داده است و آن اتفاقات را درست نمی‌دانستم یا مغایر با حقوق بشر یا مغایر با آزادی‌های فردی یا مغایر با ارزش‌های هنری می‌دانستم، اعتراض کردم. برخی اتفاقاتی که من نسبت به آن‌ها واکنش نشان می‌دادم، در صداوسیما رخ می‌داد و من اعتراض می‌کردم که چرا صداوسیما ارزش کار هنرمندان را نمی‌داند؟ چرا به هنر احترام نمی‌گذارد؟ چرا ساز هنرمندان را پشت گلدان پنهان می‌کند؟ و به خاطر این اعتراض مورد سرزنش قرار می‌گرفتم یا برخی اوقات به خاطر همین تفکر من را به صداوسیما دعوت نمی‌کردند و بعد‌ها این محدودیت‌ها اضافه شد. به‌طورکلی موضع‌گیری‌های سیاسی من، البته سیاسی نه به آن مفهوم اعتراضی، بلکه موضع‌گیری‌هایی که یک هنرمند باید درجامعه داشته باشد، همگی موجب شد که بعضی‌ها خوششان نیاید.»

 

حسین زمان از سال ١٣٧٥ وارد عرصه خوانندگی شده است. او تنها ٦سال فرصت فعالیت رسمی را به دست آورد و ممنوع‌الفعالیت شد. از یک‌سال پیش نشانه‌های پایان ممنوع‌الفعالیتی حسین زمان به چشم آمد؛ وقتی که او با انتشار پستی در اینستاگرام از مجوزگرفتن سه قطعه از ۹ قطعه‌ای را که به وزارت ارشاد فرستاده بود، خبر داد. او در این پست گفت که درصورت صدور مجوز برای تمامی قطعاتش، اجرای زنده برگزار می‌کند. حالا زمان اجرای زنده فرا رسیده است و او می‌تواند در برج میلاد با مخاطبانش همراه شود. حسین زمان در یک پست اینستاگرامی از سختی فعالیت پس از سال‌ها دوری از صحنه نوشته بود: «واقعیت تلخ دیگر که از بیان آن نگرانی ندارم، این است که غیبت ١٧ساله و عدم برگزاری کنسرت و انتشار آلبوم، عدم شرکت در برنامه‌های تلویزیونی و نداشتن فرصت و توان مالی در تولید و انتشار کار‌های قابل توجه در طی ١٦‌سال گذشته نه من را از مردم، ولی مردم را از من دور کرده و البته گله و شکوه‌ای از این بابت ندارم. حال این سوال برایم مطرح است که آیا برای اجرا‌های زنده، مخاطبان لازم را دارم؟ سوال دیگر که برایم وجود دارد این است که با توجه به فضای موسیقی امروز و اصرار من در حفظ سبک کاری خودم آیا می‌توانم از عهده مخاطبان و خواسته‌هایشان برآیم؟»

 

زمان با همه این حرف‌ها قرار است روز پنجشنبه سوم مرداد در دو نوبت (١٩:٣٠ و ٢١) نخستین کنسرت خود را بعد از ۱۷‌سال توقف در فعالیت‌ها در مرکز همایش‌های برج میلاد تهران برگزار کند. هنوز قیمت بلیت‌های این کنسرت اعلام نشده است. «شب دلتنگی- ۱۳۷۶»، «فصل آشنایی- ۱۳۷۷»، «قصه شب- ۱۳۷۸»، «شاپرک- ۱۳۷۹»، «مشق عشق- ۱۳۸۰»، «قصه نگفته- ۱۳۸۵» و «قرار عاشقی- ۱۳۸۸» آلبوم‌هایی‌اند که این خواننده در بازار موسیقی منتشر کرده است.