خانوادههایی که قصد دارند کودکی را به فرزندخواندگی بپذیرند، میتوانند سرپرسی این کودکان را با مراجعه به سازمان بهزیستی بر عهده بگیرند. اما سرپرستی این کودکان شرایط و ضوابط خاصی دارد که این خانوادهها باید از آنها برخوردار باشند.
خانوادههایی که قصد دارند کودکی را به فرزندخواندگی بپذیرند، میتوانند سرپرسی این کودکان را با مراجعه به سازمان بهزیستی بر عهده بگیرند. اما سرپرستی این کودکان شرایط و ضوابط خاصی دارد که این خانوادهها باید از آنها برخوردار باشند.
به گزارش ایسنا، کودکانی به فرزندی سپرده خواهند شد که والدین یا جد پدری آنها، شناخته شده نباشد. از طرف دیگر این کودکان باید تحت سرپرستی سازمان بهزیستی قرار گرفته باشند، به عبارتی قبل از سپردن کودکان به فرزندی، این کودکان باید از طریق مراجع قضایی در اختیار سازمان بهزیستی قرار گیرند و مهمتر اینکه این کودکان باید به خانوادههایی سپرده شوند که قانون تعیین کرده است.
امور مربوط به فرزندخواندگی در هر استان فقط از طریق کمیته ستادی استان و توسط کمیته شبه خانواده استان انجام خواهد گرفت. اعضای این کمیته شامل مدیرکل بهزیستی استان، معاون امور اجتماعی، کارشناس شبه خانواده استان، کارشناس فرزند خواندگی، مددکار و کارشناس حقوقی استان است.
کودکانی را میتوان به عنوان فرزند خوانده انتخاب کرد که کلیه تلاشها و کوششهای حرفهای جهت شناسایی والدین و بازگشت کودک به خانواده موثر واقع نگردیده باشد.
خانوادههای متقاضی فرزندپذیری باید چه ویژگیهایی داشته باشند؟
از جمله شرایطی که متقاضیان فرزندخوانده باید داشته باشند این است که زن و شوهر داوطلب سرپرستی، ایرانی و مقیم ایران باشند و پنج سال تمام از تاریخ ازدواج آنها گذشته و از این ازدواج صاحب فرزند نشده باشند.
همچنین سن یکی از زوجین باید حداقل ۳۰ سال باشد. زوجین دارای محکومیت جزائی موثر به علت ارتکاب جرائم عمدی و مهجور نباشد و دارای صلاحیت اخلاقی باشند. همچنین زوجین یا یکی از آنها باید دارای تمکن مالی باشند.
آنها همچنین نباید مبتلا به بیماری صعبالعلاج باشند. همچنین زوجین نباید معتاد به مواد الکلی یا مواد مخدر و سایر اعتیادات مضر باشند. هرگاه زوجین به دلایل پزشکی نتوانند صاحب فرزند شوند، معافیت از شرایط گذشتن پنج سال از زندگی بدون صاحب فرزند شدن و حداقل سن ۳۰ برای یکی از زوجین، به عهده دادگاه است.
چه مدارکی مورد نیاز است؟
متقاضیان فرزند خواندگی باید تقاضای رسمی خود مبنی برفرزند پذیری را به سازمان بهزیستی اعلام نمایند. این تقاضا حتما باید به امضای متقاضیان رسیده و شامل نشانی و شماره تلفن متقاضیان باشد. گاهی متقاضیان شروع کار را از دادگاه آغاز میکنند و سپس به بهزیستی معرفی میشوند.
تصویر شناسنامه زوجین (صفحه اول و دوم)، تصویر سند ازدواج، گواهی عدم بچهدار شدن از پزشک متخصص زنان و زایمان در مورد زوجه، گواهی پزشکی قانونی مبنی بر عقیم بودن زوجین یا یکی از آنان، ارائه حکم سرپرستی آزمایشی از مراجع قضایی، گواهی برگ عدم سوء پیشینه کیفری زوجین، گواهی سلامت جسم و روان از پزشک قانونی برای زوجین، گواهی تمکن مالی (اعم از فیش حقوقی، فتوکپی سند منزل مسکونی، ماشین، ...)، گواهی سلامت از پزشک مبنی بر عدم ابتلا به بیماریهای صعبالعلاج و واگیردار و گواهی عدم اعتیاد از جمله مدارک مورد نیاز برای فرزندپذیری است.
سازمان بهزیستی موظف است درصورت لزوم متقاضیان را برای دریافت گواهینامههای مورد نیاز به سازمانهای ذیربط معرفی کند.
مشاوره قبل از فرزندپذیری از موارد مهمی است که زوجین قبل از تشکیل کمیته فرزندخواندگی باید در آن شرکت نمایند؛ نتیجه جلسات باید در پرونده درج شود.
طرح پرونده در کمیته فرزندخواندگی
چنانچه تصمیم کمیته مبنی بر پذیرش متقاضیان باشد، در لیست نوبت قرار میگیرند و در صورت فرا رسیدن نوبت برای انتخاب فرزند به شیرخوارگاه معرفی میشوند. درصورت انتخاب فرزند والدین متقاضی توسط بهزیستی استان به دادگاه صالحه جهت صدور قرار دوره آزمایشی (حکم سرپرستی موقت) معرفی خواهند شد. پس از صدور حکم سرپرستی، کودک انتخابی طی صورت جلسهای به والدین تحویل خواهد شد و مراتب به دادگاه مربوطه اعلام میشود.
درطی دوره آزمایشی شش ماهه، باید حداقل سه بازدید از طرف مددکاران اجتماعی از خانواده فرزندپذیر به عمل آید. درصورت تائید وضعیت مراقبت از فرزند و توانایی خانواده و حفظ منافع فرزند، گزارش نهایی تهیه و برای صدور حکم قطعی سرپرستی به دادگاه ذیربط منعکس میشود.
در مورد اخذ شناسنامه کودک با مشخصات والدین قانونی بعد از طی دوره شش ماهه آزمایشی و صدور حکم قطعی اقدام خواهد شد. به منظور حفظ منافع فرزند، تامین آتیه وی و جبران عدم برخورداری فرزند از ارثیه والدین حقوقی، صلح یک سوم اموال والدین به فرزند خوانده از طریق دفتر خانههای رسمی و حتی مراجع قضایی انجام میپذیرد. افتتاح حساب پس انداز، بیمه آتیه یا روشهای اطمینان بخش دیگری نیز میتوانند از راهکارهایی باشند که به موازات صلح اموال انجام گیرد.
حکم سرپرستی درصورت تشخیص سازمان بهزیستی مبنی بر آسیب پذیری کودک و عدم شایستگی والدین قانونی یا مراجعه والدین حقیقی کودک با هماهنگی دادگاه قابل فسخ است.