تحلیل تایم از توافق ایران، افغانستان و هند

امضای توافقنامه بندر چابهار توسط مقامات ایران، هند و افغانستان در تهران سبب شد تا یک نشریه آمریکایی در یادداشتی سوال کند: «سفر نارندرا مودی نخست‌وزیر هند به ایران، برای آسیا به چه معناست».

توافقنامه سه جانبه بندر تجاری چابهار با حضور رئیس جمهور ایران و سران افغانستان و هند امضا شد و مقامات سه کشور این توافقنامه را موجب تحول در همکاری‌ها و سرمایه‌گذاری‌های مشترک سه کشور و همچنین باعث تحولی عظیم در مناسبات منطقه‌ای توصیف کردند.

حسن روحانی در نشست سه‌جانبه سران ایران، هندوستان و افغانستان با بیان اینکه توافقنامه چابهار علیه هیچ کشوری نیست، گفت: جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد همکاری‌ها و روابط خود با همسایگان بویژه هندوستان و افغانستان را توسعه داده و از این ظرفیت به نفع ملت‌های منطقه استفاده کند.

رئیس‌ جمهوری اسلامی ایران افزود: این ابتکار می‌تواند تحولات بسیار خوبی برای سه کشور و سایر کشورهای منطقه به همراه داشته باشد.

حالا نشریه آمریکایی «تایم» در گزارشی با عنوان «سفر نارندرا مودی نخست‌وزیر هند به ایران، برای آسیا به چه معناست»، به این موضوع پرداخت.

در این گزارش به نقل از کارشناس حوزه سیاست خارجی در اندیشکده «بروکینگز ایندیا» آمده است: «تاثیر و اهمیت اصلی این پروژه(چابهار) ارتباط صریح آن با آینده اقتصاد و ثبات افغانستان است. بر همین اساس، حضور اشرف غنی رئیس‌جمهور افغانستان بسیار مهم بود».

«زرووا جیشنکار» تاکید کرد که با توجه به قائل شدن اهمیت سیاسی بالا به توافقنامه چابهار از سوی سه کشور ایران، هند و افغانستان، تصریح کرد که این توافقنامه شبیه به دیگر توافقات معمولی تجاری نیست.

نشریه تایم در ادامه مطلب خود می‌نویسد: «اگرچه هم مودی (نخست‌وزیر هند) و هم روحانی از نام بردن پاکستان اجتناب کردند، اما بسیاری، این توافقات را تلاش برای ایجاد موازنه علیه تعمیق نفوذ چین در منطقه از راه پاکستان ارزیابی می‌کنند».

نشریه آمریکایی ادامه می‌دهد: «چابهار درنزدیکی مرز ایران-پاکستان و در فاصله کمی بیشتر از 60 مایلی بندر گوآدر پاکستان قرار دارد؛ جایی که چینی‌ها در حال توسعه آن هستند. همچنین به نظر می‌رسد این مسیر پیشنهادی ترانزیتی(توافقنامه چابهار) از راه ایران و افغانستان، پاسخی به توافقنامه سال گذشته کریدور اقتصادی چین-پاکستان باشد».

در ادامه این گزارش، کارشناس حوزه سیاست خارجی در اندیشکده «بروکینگز ایندیا» درباره توافق چابهار افزود: «فراتر از اینها، نگرانی‌های امنیتی و سرمایه گذاری چین در کریدور اقتصادی چین-پاکستان، ایجاد یک مسیر و راه معادل و جایگزین برای هند به منظور دسترسی آن به افغانستان و آسیای میانه، و برای ایران، ساخت و ساز و تجهیز زیرساخت حمل و نقل و برای افغانستان دسترسی آن به اقیانوس هند را ضروری میکند.

زرووا جیشنکار البته در پایان می‌گوید: «ایران در گذشته، از وعده‌ها و قول‌های هند ناامید شده است و سفر نخست‌وزیر(به تهران) تا حدودی برای آن بود که این پیام را برساند که چنین موضوعی تکرار نخواهد شد».