سیاست داخلی به اولویت دولت تبدیل شد؟

فرارو- نشست خبری روحانی با خبرنگاران در هفته دولت که با گلایه برخی از روزنامه‌ها به خاطر فرصتی که برای سؤال نیافتند، همراه بود در رسانه‌های مختلف پوشش داده شد.

به گزارش فرارو، حسن روحانی رییس دولت تدبیر و امید روز گذشته و به مناسبت هفته دولت با خبرنگاران گفت‌وگو کرد و از میوه نارس، چاله‌های بزرگ موروثی، متن بودن قانون، امضای برجام و ... گفت. سخنانی که مانند دیگر سخنرانی‌های رییس‌جمهور از جنبه‌های مختلف موردتوجه رسانه‌ها و چهره‌های سیاسی قرار گرفت.

روزنامه شرق در گزارش خود به آن بخش از صحبت‌های رییس‌جمهور پرداخت که گفته بود «می‌گوییم قانون اجرا شود می‌گویند حاشیه‌سازی نکنید» و به نقل از او نوشت «همه باید تسلیم قانون شویم و راه دیگری وجود ندارد بنابراین برای پیشرفت مملکت همه باید قانون را اجرا کنیم و در برابر قانون خاضع شویم؛ نمی‌خواهم بگویم دولت درزمینهٔ ایجاد عدالت، حذف رانت‌ها و انحصارها کاملاً موفق بوده است، اما قدم‌های خوبی برداشته و این قدم‌ها را ادامه خواهیم داد».

برخی دیگر از روزنامه‌ها نیز به صحبت‌های روحانی در خصوص امضای برجم بیشتر اهمیت دادند. روزنامه جهان صنعت تیتر خود را بر این اساس برگزیده بود و کیهان نیز یک علامت سؤال پایان جمله رییس‌جمهور گذاشت تا به تیتر نخست خود رنگ و بوی انتقاد دهد.

گفتنی است که رییس‌جمهور این مطلب را در پاسخ به سؤال خبرنگار همین روزنامه بیان کرده بود. خبرنگار کیهان در نشست خبری مذکور پرسیده بود آیا این انتظار قانونی وجود نداشت که بر اساس اصول 77 و 125 قانون اساسی که ازنظر قانون در خصوص تعهدات و معاهده‌های خارجی کاملاً روشن است دولت به وظیفه خود در این زمینه عمل کند و بررسی برجم را به‌عنوان یک لایحه به مجلس بفرستد؟ روحانی نیز پاسخ داد «طبق قانون اساسی و بر اساس اصل 77 و 125 که درواقع این اصل بیشتر بند 77 آن را بیشتر تبیین می‌کند، در اصل 25 قانون می‌گوید وقتی یک توافقنامه و معاهده‌ای را رئیس‌جمهور یا نماینده رئیس‌جمهور امضاء می‌کند باید آن را برای تصویب به مجلس فرستاد. ما چیزی را امضاء نکردیم نه‌تنها رئیس‌جمهور بلکه نماینده رئیس‌جمهور هم چیزی را امضاء نکرده است، درواقع آنچه امروز انجام می‌گیرد نسبت به معاهده‌ای بوده که قبلاً ایران آن را پذیرفته بود و همه این بحث‌ها برای این است که می‌گویند معاهده NPT را درست اجرا کرده‌اید یا خیر؟ که ما اعلام می‌کنیم درست اجرا کردیم اما یک عده‌ای مخالف ما بودند و اعلام کردند که درست اجرا نمی‌کنیم.» بااین‌حال فونت درشت و علامت سؤال تیتر نشان داد که کیهانی‌ها از پاسخ رییس‌جمهور چندان خوششان نیامده است.

روزنامه اعتماد نیز در گزارشی نشست خبری روحانی را پوشش داد و تیتر سه‌کلمه‌ای «احمدي‌نژاد، انتخابات، حصر» به مهم‌ترین بخش‌های صحبت‌های او اشاره کرد.

مسئله حصر در جلسه دیروز وقتی طرح شد که خبرنگار روزنامه مردم‌سالاری با اشاره به شعارهاي انتخاباتي روحاني و زنده شدن اميد بعضي از مردم براي رفع حصر محصورين از رييس‌جمهور پرسيد که آيا واقعاً اين کار در توان دولت است و دولت در اين زمينه برنامه‌اي دارد يا خير؟

بعد از طرح این سؤال روحانی گفت «تلاش دولت از ابتدا بر اين بوده که در داخل جامعه همه احساس آرامش بيشتري کنند. اگر موضوعي درگذشته بوده و مي‌توانيم طبق قانون به آن پايان دهيم بايد به آن پايان دهيم. ادامه مشکل در جامعه صرف‌نظر از اينکه حق با هرکسی بوده درست نيست و اينکه يک موضوع به يک مسئله‌ دائم تبديل شود کسي از آن سودي نمي‌برد... من در اين زمينه در انتخابات هم به‌صراحت گفتم و صريح‌ترين بحث را در دانشگاه داشتم. آنجا گفتم برخي از مسائل کار دولت نيست و دولت به‌تنهایی نمي‌تواند آنها را انجام دهد اما مي‌تواند مقدمات و شرايط امر را فراهم کند. ... من تلاش خود را براي حل‌وفصل معضلات سياسي و اجتماعي انجام دادم و در زمانش مي‌توان راجع به آن توضيح بيشتري داد. واجب هم نيست که آدم همه‌چیز را اعلام کند و به‌نوعی پيش از موعد اعلام کردن يک مسئله، مثل چيدن ميوه نارس است.»

به کار بردن عبارت میوه نارس از سوی رییس‌جمهور تیتر نخست روزنامه آرمان را ساخت. روزنامه‌های اقتصادی همچون دنیای اقتصاد و جهان صنعت نیز گزارش خود از این نشست خبری را با محوریت حرف‌های اقتصادی رییس‌جمهور تنظیم کردند. دنیای اقتصاد تصویر روی در این جلسه را عکس یک روزنامه امروز قرارداد و تعامل اقتصادی برد- برد با خارجی‌ها را تیتر کرد.

جهان صنعت نیز گزارش خود را با اشاره روحانی به تلاش‌های اقتصادی دولت آغاز کرد و از قول رییس‌جمهور نوشت «تورم را مهار کردیم تا به تورمی آرام و کاهنده و مستمر دست‌یابیم. چون اساس کار ما از ابتدا این بوده است که تورم کاهش مستمر داشته باشد و امید است تا پایان دولت به تورم یک‌رقمی دست‌یابیم. ... در آغاز کار با رکود شدید مواجه بودیم یعنی در سال 91 رشد منفی 8/6 و در سال 92 رشد منفی 9/1 را داشتیم و همه تلاشمان را کردیم تا به رشد مثبت دست‌یابیم و در سال 93 از رکود خارج شدیم.»

روزنامه جوان نیز با توجه به بخش‌های اقتصادی سخنان رییس‌جمهور در گزارشی با تیتر «نگذارید دولت کشور را بازار خارجی‌ها کند» نسبت به این‌که در جلسه مذکور فرصت سؤال پیدا نکرده است گلایه کرد.

گلایه از رییس‌جمهور به روزنامه اصولگرای جوان محدود نیست و روزنامه قانون که خبرنگار آن، جلسه روز گذشته را با قهر ترک کرده بود، در مطلبی نوشت «روزنامه قانون به هيچ حزب و گروه و دسته‌ای وابسته نيست و نه به جنابعالي و نه به هیچ‌یک از مقامات دولت شما وابستگي عاطفي و سازماني و مالي ندارد. بااین‌حال به‌موجب اعتقادي كه به گفتمان شما و اهميت آن براي جامعه امروز ايران دارد، همواره از شما و فكر شما حمايت كرده و در اين مسير هزینه‌های هنگفتي در حد توقيف و تعطيلي پرداخت كرده است. همين روزنامه 2 سال است كه در نوبت پرسيدن سؤالی از شما در کنفرانس‌های خبري قرار دارد و هنوز موفق به پرسيدن سؤال از شما نشده است. آقاي روحاني، اين روزنامه بارها و بارها نسبت به نفوذ افرادي كه به گفتمان شما باوري ندارند و در بخش رسانه‌ای نهاد رياست جمهوري مشغول فعاليت هستند، هشدار داده بود و جنابعالي اين قبيل هشدارها را ناديده گرفته‌اید. باور مي‌كنيد يا نمي‌كنيد اين‌هايي كه امروزه به‌عنوان كارشناسان رسانه‌ای پيرامون شمارا گرفته‌اند، هدفي جز دلسرد كردن رسانه‌هاي حامي دولت و طرفداران شما ندارند. آقاي روحاني، از دفتر شما به جامعه مطبوعاتي پمپاژ يأس می‌شود. ديروز خبرنگار ما كنفرانس خبری شمارا با دلخوري ترك كرد. از ما گذشت اما مراقب بغض اجتماعي باشيد.»

به‌هرحال اقتصاد، سیاست خارجی و داخلی حوزه‌ها مختلفی بود که روحانی و خبرنگاران در چارچوب آن جلسه دیروز را پیش بردند. به ظن برخی از کارشناسان و فعالان عرصه سیاست ویژگی این جلسه طرح بحث‌های تکراری بود. حال باید پرسید که دلیل این تکرار چیست؟ آیا دولت بعد از دو سال در عرصه‌های مختلف درجا زده و موفقیت چندانی نداشته است که موجب می‌شود در هر جلسه‌ای ناگزیر از پرداخت به مسائل گذشته باشد؟

صادق زیباکلام استاد دانشگاه و کارشناس مسائل سیاسی در یادداشتی که اعتماد منتشر کرد، تحت عنوان «رييس‌جمهوري در ميدان مسائل تكراري» به این مسئله پرداخته و نوشته است «بسيار بعيد است اگر فكر كنيم رسانه‌هاي ما به دليل ضعف‌هاي تكنيكي و فني توان طرح موضوعات جديد را ندارند، هرچند پذيرفته‌ايم كه در عرصه رسانه‌اي هنوز فاصله زيادي با استانداردهاي بين‌المللي داريم اما همزمان هم مي‌دانيم كه رسانه‌هاي ما در همين فضاي نامساعدي كه براي رشد و تعالي آنها وجود دارد آن‌قدر به تكنيك‌ها و فنون كار خبري تسلط دارند كه در يك نشست مهم چون كنفرانس خبري رييس‌جمهوري درگير طرح مسائل بي‌ربط و غیرضروری نشوند. با اين حساب دولت بايد بپذيرد كه اگر در معرض سوا لات تكراري قرار مي‌گيرد بايد قدري در كارنامه خود بازنگري كند كه چرا در طول دو سال فعاليت، همچنان از سوي رسانه‌هاي مختلف با گرايش‌هاي مختلف در مقابل مسائلي قديمي قرارگرفته است.»

علاوه بر این بخش‌های از صحبت‌های روحانی خصوصاً مسئله حصر به‌صورت جدی و طنز به موضوع پست‌های کاربران در فضای مجازی تبدیل‌شده است.

سیاست داخلی اولویت گرفته است
اما محمدجواد حق‌شناس فعال سیاسی اصلاح‌طلب در گفت‌وگو با فرارو در خصوص نشست روز گذشته رییس جمهور گفت: روند صحبت‌های آقای رییس‌جمهور بعد از توافق‌نامه وین نشان می‌دهد که تأکیدات روحانی از حوزه مسائل سیاست خارجی و پرونده هسته‌ای با یک شیب قابل‌توجه به سمت مسائل داخلی با محوریت سیاست داخلی حرکت کرده است.

وی افزود: این مسئله در اظهارات اخیر روحانی کاملاً پررنگ شده و شاهد هستیم که به حوزه‌هایی که در زمان انتخابات به‌عنوان وعده‌های انتخاباتی طرح کرده بودند و تاکنون به خاطر مسائل و مشکلات خاص کشور در اولویت دولت قرار نگرفته بود، ورود پیداکرده‌ است.

این استاد دانشگاه ادامه داد: اکنون بعد از حل‌وفصل پرونده هسته‌ای این مسائل دارای اولویت شده است و رییس‌جمهور با تأکیدات خاص در حال پیگیری آنها است. این مسئله صرفاً به نشست خبری روز شنبه مربوط نیست و در مجموعه اظهارنظرهایی که طی دو هفته گذشته و سفر به همدان عنوان شد نیز مشخص است.

حق‌شناس با اشاره به این‌که در قانون‌گرایی به‌عنوان سرفصل و ترجیع‌بند اظهارات رییس‌جمهور در روزهای اخیر بوده است، گفت: این تأکیدات به‌ویژه در عرصه انتخابات و دفاع از حقوق نامزدهای انتخاباتی و اینکه مجلس آینده در اختیار یک جناح خاص قرار ندارد به‌اضافه تأکید بر جایگاه نهادهای نظارتی در خصوص اعلام صلاحیت‌ها نشان‌های تمرکز دولت به حوزه سیاست داخلی است.

عضو حزب اعتماد ملی ادامه داد: شاخص‌ترین این بحث‌ها تمثیل چشم بود که روحانی در خصوص شورای نگهبان به کاربرد و تأکید کرد که این نهاد اجرایی نیست. شاهد بودیم که حتی اعتراض برخی نهادهای نظامی و چهره‌های نزدیک به شورای نگهبان نیز تغییر در موضع‌گیری دولت ایجاد نکرد و روحانی در سفر همدان و نشست خبری هفته دولت نیز بار دیگر تأکید داشت که کسی نباید نسبت به حرکت در چارچوب قانون نگران باشد.

به گفته وی این تأکیدات و پافشاری رییس دولت سبب شد که وزیر کشور نیز در اظهارنظری با تأخیر نسبت به بحث تائید صلاحیت‌ها ورود کرده و بگوید که بر اساس قانون یک نامزد انتخاباتی باید رد یا تائید صلاحت شده و نوع سومی – عدم احراز صلاحیت- وجود ندارد.

حق‌شناس همچنین گفت: این اظهارات شفاف، روشن و تعیین‌کننده نشان می‌دهد که اولویت‌های دولت بعد از انجام توافق هسته‌ای چیست.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا با نظر برخی از کارشناسان سیاسی که طرح موضوعات تکراری در سخنرانی رییس‌جمهور را نشانه باقی ماندن و حل نشدن مسائل کشور دانسته‌اند، موافقید؟ گفت: این نقد در برخی از حوزه‌های سیاست داخلی وارد است اما در بخری بخش‌ها مانند مسائل انتخاباتی و ضرورت قانون‌گرایی در آن این‌طور نیست زیرا در دو سال گذشته که دولت تدبیر وامید مشغول کار بوده است، انتخاباتی برگزار نشده است.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب افزود: به‌هرحال خبرنگاران به‌عنوان نماینده رسانه‌ها و مردم در یک نشست خبری حاضر می‌شوند و تا زمانی که سؤالاتی برای جامعه باقی باشد آنها را تکرار می‌کنند اما به این مطلب نیز توجه داشته باشید که تکرار اظهارات رییس‌جمهور در برخی مسائل ازآن‌جهت مهم است که رییس‌جمهور به‌این‌ترتیب پاسخ افراد رادیکال در برخی نهادها مانند مجلس و ... یا نهادهای دیگری که اجازه ورود به برخی مسائل را ندارد را می‌دهد و این حداقل انتظاری است که از رییس‌جمهور می‌رود لذا وقتی‌که این کار انجام می‌شود نباید به آن معترض شد.