ریشه اختلاف "اوباما" و "کسینجر" در مورد ایران

فرارو- یک کارشناس مسائل بین الملل درباره اختلاف نظر میان باراک اوباما و هنری کسینجر پیرامون مشکل اصلی خاورمیانه گفت: دو جناح قدرتمند آمریکا در اینکه "اولیت" استراتژیک در خاورمیانه ایران است اختلاف نظری وجود ندارد اختلاف میان نئوکان ها و یا نئومحافظه کاران در حزب جمهوری خواه با نئوموکرات هایی چون باراک اوباما هم اکنون در گسترده نوع برخورد با ایران است.

به گزارش فرارو، هنری کسینجر، وزیر خارجه اسبق و نظریه پرداز آمریکایی روابط بین الملل، روز جمعه در مصاحبه با رادیو ملی آمریکا (NPR) ایران را مشکلی بزرگ تر از داعش برای آمریکا خواند با اشاره به جایگاه تاریخی ایران و نفوذ در منطقه خاورمیانه، ایران را مستعد ترین کشور منطقه برای ایجاد هژمونی و تشکیل یک امپراتوری قوی در خاورمیانه دانست.

یک روز پس از این مصاحبه، باراک اوباما، رییس جمهوری آمریکا، در سخنانی در برنامه "ملاقات با رسانه‌ها" در شبکه خبری ان‌بی‌اس، بدون پاسخگویی مستقیم به کسینجر اعلام کرد که مشکل خاورمیانه، ایران یا موضوع شیعه و سنی نیست، بلکه افراطگرایی سنی است که خود را به شکل داعش نشان داده و بزرگترین خطر پیش رو است.

مهدی مطهرنیا، استاد دانشگاه، درباره این این اختلاف نظر در گفتگو با فرارو گفت: اختلاف اساسی میان هنری کسینجر به نمایندگی از حزب جمهوری خواه و بارک اوباما به نمایندگی از نئو دموکرات های آمریکا نه در ارتباط با نگرش به ایران بلکه در نوع برخورد با ایران برای کنترل اسلام انقلابی برخاسته از تهران پس از انقلاب اسلامی ایران است.

وی با بیان اینکه «تردیدی در اینکه ایران یکی از اهداف تعریف شده ایالات متحده آمریکا در نیمه نخست قرن 21 میلادی است وجود ندارد» گفت: اگر فرض را بر این بگذاریم که "اولویت" استراتژیک آمریکا کنترل چین و پیروزی بر این قطب سرمایه داری اقتدارگرا در نظم نوین بین المللی باشد، آوردگاه مرکزی منازعه میان دو ابر قدرت "نوهارتلند" خواهد بود که در این صورت ایران به "اولیت" استراتژیک آمریکا تبدیل خواهد شد.

این کارشناس مسائل بین الملل افزود: نوهارتلند، قلب خاورمیانه در دوره جدید و آینده نظم دهی به نظام بین الملل محسوب می شود، لذا آمریکا برای ایجاد فضای مثبت وکم هزینه درجهت کنترل رقیب استراتژیک خود (چین) در نظم آینده جهان، نیازمند نگاه دقیق به نوهارتلند و به ویژه ایران است.

وی ادامه داد: فارغ از اختلافات نگرشی میان جمهوری خواهان و دموکرات ها نسبت به این "اولیت" استراتژیک در "نو هارتلند" آنچه را که به شکاف اصلی بین این دو جناح قدرتمند در آمریکا تبدیل شد رویکرد نو دموکراتیزه شده باراک اوباما است که در کمپین انتخاباتی سال 2008 میلادی با شعار تغییر و مارمی توانیم بیان شد که اکنون پژواک این تغییر را می توان در رفتار سیاسی دولت ایالات متحده آمریکا بر مبنای دکترین قدرت هوشمند آمریکایی در برابر ایران مشاهده کرد.

مطهرنیا با بیان اینکه اختلاف میان نئوکان ها و یا نئومحافظه کاران در حزب جمهوری خواه با نئوموکرات هایی چون باراک اوباما هم اکنون در گستره نوع برخورد با ایران است گفت: این اختلاف به طور طبیعی در آستانه انتخابات کنگره ایالات متحده آمریکا و ریاست جمهوری سال آینده این کشور آمریکا ظهور و بروز بیشتری پیدا خواهد کرد.

وی با تاکید بر اینکه دموکرات ها در خاورمیانه با مدیریت ناامنی اوضاع منطقه به دنبال نمونه مناسب جهت حضور در نزدیکی هدف اصلی استراتژیک خود هستند گفت: آمریکا اکنون به داعش با عنوان یک روباه خطرناکی می نگرد که در لانه خاورمیانه رخنه کرده است و کاربرد "وحدت آفرین و همگرا ساز" در جهت مدیریت ناامنی در منطقه را دارد.

این استاد دانشگاه افزود: لذا در این شرایط در راستای "اولیت" استراتژی آمریکا یعنی نزدیکی به ایران به منظور کنترل آن، دستیابی به یک فضای مثبت در این راستا و به موازات آن مدیریت پرونده هسته ای به عنوان نقطه گره بحران های موجود در منطقه خاورمیانه در دستور کار باراک اوباما قرار گرفته است.

مطهرنیا ادامه داد: این در حالی است که برنده شدن باراک اوباما در این فضای بازی بالطبع، باخت جمهوری خواهان در انتخابات پیش روی کنگره و شکست سنگین نو محافظه کاران را در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را به دنبال خواهد داشت.

وی در ادامه درباره تفاوت دیدگاه دو حزب جمهوری خواه و دموکرات در برخورد با ایران گفت: در این تفاوت دیدگاه باراک اوباما در چارچوب برخورد با ایران به قدرت هوشمند آمریکایی و ابزار قدرت نرم به عنوان محور اصلی رو در رویی می اندیشد در حالی که جمهوری خواهان، بر خلاف نو دموکرات ها، نسخه برخورد سخت و آنی را در مواجهه با ایران تجویز می کنند.

این کارشناس روابط بین الملل با بیان اینکه بر این اساس بنابراین دو نگرش امنیتی در برخورد با ایران در اتاق های فکر دموکرات ها وجمهوری خواهان وجود دارد گفت: یک نگرش مقاومت در منطقه خاورمیانه را به مثابه اژدها می داند و معتقد است در برخورد با مقاومت باید سر اژدها که ایران باشد را قطع کرد.

وی افزود: نگرش دیگری که متعلق به دموکرات ها و نئو دموکرات ها است، معتقد است مقاومت همچون اختاپوسی است که باید بازوان آن را در منطقه قطع کرد.

مطهرنیا ادامه داد: از این منظر است که داعش به عنوان عنصر تعلیفی نه تاسیسی دستاویز بومی کردن منازعات منطقه ای وهمگرایی در منطقه برای مبارزه با اسلام سیاسی در دستور کار قرار می گیرد و اوباما با زیرکی امروز در برابر کهنه سرباز استراتژیسین آمریکا یعنی هنری کسینجر به عنوان یک فرصت به تبیین این نگرش می پردازد.

این استاد دانشگاه در ادامه درباره تاثیر احتمالی این تفاوت دیدگاه بر موضوع پرونده هسته ای ایران و امکان شتاب بخشی به حل و فصل این پرونده در راستای برتری دیدگاه و نگرش دموکرات های حاکم بر کاخ سفید گفت: گذار از پرونده هسته ای ایران برای دولت حاکم بر تهران یک ضرورت و برای دولت حاکم بر واشنگتن یک الزام است.

مطهرنیا در خاتمه گفت: فرصت گران بهایی در ژنو و وین برای هر دو طرف به خصوص واشنگتن فراهم شده است تا به واسطه آن آمریکا بتواند از پرونده هسته ای گذر کند که گذر از این پرونده می تواند مقدمه ای برای گذر از پرونده های دیگر در منطقه را فراهم کند در غیر این صورت منطقه باید آماده پذیرفتن آشفتگی های بسیار پیچیده تر و نظام بین الملل باید آماده پرداخت هزینه های بیشتر را داشته باشد. لذا معتقدم که وحدت احتمالی در مبارزه با داعش آزمایش یک جنگ مشروع با رادیکالیسم دینی البته با قرائت آمریکایی خواهد بود.