اعتبار نظام آموزش عالی در خطر است. بنابر یک روایت وزارت علوم دولت احمدی نژاد، 3002 و بنابر روایتی دیگر حدود 700 دانشجو بدون آزمون ورودی وارد دوره دکترا شده اند و یکهزار و 48بورسیه بدون طیشدن فرآیند قانونی صادر شده است.
به گزارش فرارو؛ این خبر یک هفته ای است که فضای نظام علمی و آموزشی عالی را تحت تاثیر قرار داد است و نگرانی های را ایجاد کرده است.
اولین بار رییس سازمان امور دانشجویان وزارت علوم، بود که یکشنه پنجم خرداد ماه با رونمایی از بورسیههای خارج از روال ارایهشده در دولتهای نهم و دهم، فصلی جدید از دامنه تخلفات دانشگاهی طی هشتسال فعالیت دولت احمدینژاد را رو کرد.
مجتبی صدیقی، رییس سازمان امور دانشجویان و معاون وزیر علوم با بیان اینکه قرار بود در این زمینه حرفی زده نشود، گفت: «احساس کردیم اگر بحث نکنیم بدهکار نیز میشویم. بنابراین مسایل در حد واقعیات و تا حد امکان گفته شد؛ اما موارد خاص را معذوریم که اعلام کنیم.»
بر اساس آمار رسمی رییس سازمان دانشجویان از سال 1385 تا سال 1392، در هشتسال فعالیت وزارت علوم در دولتهای محمود احمدینژاد که با وزارت محمدمهدی زاهدی و کامران دانشجو همراه بود، 73 دانشجو با معدل کارشناسی زیر 14 و 70 نفر دانشجو با معدل کارشناسیارشد زیر 16 به دانشگاههای خارج از کشور اعزام شدهاند.
رییس سازمان امور دانشجویان وزارت علوم اعلام کرد که 228نفردانشجوی بورسیه خارج به داخل کشور با معدل کارشناسی زیر 14 و 305 دانشجو بورسیه خارج به داخل با معدل کارشناسیارشد زیر 16 جذب دانشگاههای داخل کشور شدهاند. همچنین 235نفر دانشجوی بورسیه خارج از کشور به داخل کشور دارای معدل نامعلوم بودهاند و 325نفر دیگر نیز فاقد شرایط سنی برای بورس بودند و به عبارت دیگر، سن آنها بالای 33 سال بوده است. علاوه بر تمامی این آمارها، رییس سازمان دانشجویان ایران همچنین اعلام کرد سههزارودو دانشجو بدون شرکت در آزمون ورودی بورسیه دوره دکترا شدهاند.
انتشار این خبر موجی از بی اعتمادی به وزارت علوم، نظام اموزش عالی و مدارک دانشگاهی در کشور به وجود آورد.
خیانت به کشور
دکتر مصطفی شریف، استاد دانشگاه علامه طباطبایی، در گفتگو با فرارو با ابراز نگرانی آمارهای ارایه شده از تخلفات وزارت علوم دولت احمدی نژاد گفت: دانشگاه آینده یک کشور است به نوعی آینده یک کشور با یک دانشگاه قوی و دارای بنیان علمی است که تضمین می شود.
وی افزود: خدمت به کشور با بنیان های علمی قوی در دانشگاه تحقق پیدا می کند وگرنه ایجاد دانشگاهی با بنیان های ضعیف و بدون دستاوردهای علمی قوی یک خیانت است چرا که خروجی چنین دانشگاهی نمی تواند کمکی به آینده کشور بکند.
شریف ادامه داد: اگر آماری که از سوی مقامات وزارت علوم درباره تخلفات دولت گذشته ارایه شده باشد صحت داشته باشد باید گفت که یک فاجعه در نظام آموزش عالی کشور رخ داده است.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: بخشی از این افراد پس از فارغ التحصیلی در دانشگاه ها مشغول می شوند و به عنوان استاد به دانشجویان تدریس خواهند کرد.که اگر واقعا آنها با روابط و همه با ضوابط مدرک خود را کسب کنند نظام علمی کشور با خطر جدی مواجه است و نسبت به آینده دانشگاه های کشور تردیدهای جدی بروز پیدا می کند.
شریف تاکید کرد: از سوی برخی دیگر از این افراد بر اساس مدرکی که کسب کرده اند مسوولیت های حساسی را بر عهده خواهد گرفت که اگر آنها فاقد پشتوانه علمی باشند موقعیت شغلی حساسی را که در اختیار گرفته اند دچار چالش های جدی خواهد کرد.
وی درباره اینکه در صورت صحت بروز چنین تخلفی آیا اعتبار مدرک دانشگاهی در کشور کاهش پیدا می کند یا خیر گفت: اعتبار مدرک دانشگاهی را اگر به معنای استخدام در حوزه های دولتی در نظر بگیریم خیر چنین اتفاقی نخواهد افتاد و مدارک دانشگاهی همان اعتبار خود را حفظ خواهند کرد.
این استاد دانشگاه افزود: اما در مراکز خصوصی و نهادهایی که نیازمند محتوای علمی در عمل هستند این مدارک اعتبار خود را از دست خواهد داد چرا افرادی که با رابطه بورسیه گرفته اند و یا مدرک دکترا کسب کرده اند یقینا فاقد بنیه علمی هستند و نمی توانند برای مراکزی که نیازمند افراد متخصص هستند کارآیی داشته باشند.
شریف تصریح کرد: با این حال بعید است این افرادی که با رابطه وارد دانشگاه شده اند و مدرک گرفته اند اساسا جذب مراکز خصوصی شوند چرا که وقتی که این امکان برای آنها وجود داشته است که با رابطه وارد دانشگاه حتما این امکان هم وجود داد که باز هم با همان رابطه وارد مراکز دولتی شوند.
وی با تاکید بر اینکه کسب مدارکی با چنین شیوه و روشی اعتبار نظام آموزشی عالی کشور را زیر سوال می برد گفت: آموزش علمی و مدارک و مدارج علمی چیزی نیست که به فرد به توان هدیه داد علم با تمرین، ممارست و خون دل خوردن به دست می آید و به قول قدیمی ها باید سال ها دود چراغ خورد تا ذره ای به علم آدم اضافه شود.
شریف افزود: بنابراین افرادی که مدارک خود را با این شیوه و روش ها کسب کرده اند و فاقد پشتوانه علمی هستند نمی توانند جامعه مفید باشند و کشور روی علم آنها نباید حساب باز کند.
این استاد دانشگاه علامه طباطبایی با تاکید بر اینکه تا حدودی به اعتبار آموزش عالی لطمه وارد شد است که این اعتبار به سادگی قابل بازگشت نیست گفت: درهمین دانشگاه علامه طباطبایی افرادی وارد مطقع دکترا شده اند که نه صلاحیت علمی داشته اند نه مدارج را از طریق ضابطه طی کرده اند و تنها از طریق رابطه وارد دانشگاه شده اند و مشکلاتی را اکنون برای اساتید و روسای دانشگاه ایجاد کرده اند که وزارت علوم برای بازگشت اعتبار از دست رفته حتما با این افراد برخورد جدی کند و از ادامه تحصیل و اعطای مدرک دانشگاهی به آنها خودداری شود.
بزرگ نمایی نشود
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با تاکید بر اینکه تمام این 3002 نفری که اعلام شده است بدون آزمون ورودی و طی ظوابط قانونی وارد دوره دکترا نشده اند گفت: بر اساس آنچه که اعلام شده است 700 نفر از این فهرست با رابطه و از طریق رانت توانسته اند وارد مقطع دکترا شوند. بنابراین نباید با اعداد بازی شود تا این مسئله را بزرگ نمایی کرد.
عطاالله سلطاني صبور در گفتگو با فرارو در پاسخ به این سوال که فکر نمی کنید که اگر یک نفر هم خلاف ضوابط وارد مقطع دکترا شده باشد به اعتبار وزارت علوم لطمه وارد می شود گفت: بله ما هم قبول داریم که ورود غیر قانونی به دانشگاه و کسب موقعیت های علمی بدون شایستگی که حق افراد شایسته را تضییع می کند، ظلم به ساحت دانشگاه و اعتبار نظام آموزش عالی را زیر سوال می برد.
وی افزود: به هر حال کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس هم به طور جدی این مسئله را پیگیری می کند و به دنبال آن است که حقایق به طور کامل روشن شود تا حق همه افراد این فهرست 3002 نفره تضییع نشود.
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس ادامه اد: بنابراین اگر در دولت گذشته کسانی بر اساس ضوابط و آیین نامه های موجود بدون آنکه خلافی کرده باشند بورسیه گرفته اند یا وارد مقطع دکترا شده اند باید وزارت علوم به تعهداتش نسبت به این افراد پایبند باشد اما اگر در این میان افرادی باشند که خلاف ضوابط بورس شده اند از طریق رابطه پارتی بازی و رانت هر تعداد که باشند باید با آنها برخورد شود و از ادامه تحصیل آنها خودداری شود چرا که در غیر این صورت اعتبار نظام آموزش عالی زیر سوال می رود.