اعتراض استرالیایی‌ها به قتل پناهجوی ایرانی

پدر پناهجوی ایرانی که هفته گذشته در کمپ پناهندگان استرالیا در جزیره «مانوس» جان باخت می‌گوید «به وزارت‌خارجه وکالت داده‌ایم تا پیگیر کارهای بازگرداندن جنازه پسرم به کشور شوند.»

روز گذشته شایع شده ‌بود که سفارت استرالیا برای بازگرداندن پیکر «رضا براتی» 20‌میلیون‌تومان هزینه طلب کرده است. پدر رضا براتی در این رابطه به «شرق» گفت: «روز جمعه یک خانم از سفارت استرالیا با ما تماس گرفت و خبر فوت رضا را به ما اعلام کرد و در پاسخ به درخواست ما برای بازگرداندن پیکر پسرم، به ما گفت که بازگشت جنازه، هزینه زیادی برای شما در پی خواهد داشت که من هم گفتم حاضرم هزینه آن را بپردازم اما با پیگیری وزارت‌خارجه، به این وزارتخانه وکالت دادیم و حالا قرار است این کار بدون پرداخت هزینه انجام شود.»

«رضا براتی»، جوان ۲۳ساله ایلامی، هشت‌ماه پیش از منطقه مرزی «لومار» واقع در استان ایلام راهی اندونزی و سپس استرالیا شده بود اما به‌دنبال تغییر سیاست‌های مهاجرتی کشور استرالیا، همچون دیگر پناهجویان غیرقانونی در بازداشتگاه‌هایی در جزیره مانوس در کشور «پاپوا گینه‌نو» جا داده شد. بلاتکلیفی پناهجویان در بازداشتگاه‌ها و اعلام اینکه این پناهجویان در کشور پاپوا گینه‌نو نیز پذیرفته نخواهند شد، منجر به آشوب و شورش در اردوگاه جزیره مانوس شد. در جریان این شورش رضا براتی، شهروند ایرانی کشته شد. در این حادثه 77نفر نیز مجروح شده‌اند.

 پدر «رضا براتی» در گفت‌وگو با «شرق»، روز جمعه را، روز تلخی خواند که سفارت استرالیا پس از هشت‌ماه از رفتن «رضا» از طریق اندونزی، خبر فوت پسرش را به او اعلام کرد. او ادامه داد که «وزارت‌خارجه امروز زمان دقیق بازگشت پیکر «رضا براتی» به کشور برای دفن را اعلام می‌کند.» پیکر «رضا براتی»، پناهجوی ایرانی که فوق‌دیپلم معماری داشت، حالا در سردخانه پزشکی قانونی پایتخت گینه‌نو جای گرفته و در نوبت پرواز به سمت ایران است تا در زادگاهش شهرستان «لومار» در استان ایلام به خاک سپرده شود.

روزنامه انگلیسی «گاردین» در گزارشی، به نقل‌قول‌های دوستان «رضا» در کمپ در مورد او پرداخته. به نوشته این روزنامه، گروهی از دوستان او گفتند که همه او را به‌عنوان یک کمدین در کمپ شناخته بودند و همه در آموزش زبان انگلیسی به او کمک می‌کردند. آنها به «گاردین» گفته‌اند «او یکی از مشتاقان یادگیری زبان بود و با پشتکار تمرین می‌کرد.» او رابطه بسیار خوب و صمیمانه‌ای با اکثر اشخاص در کمپ داشت.

«گاردین» در ادامه نوشته «رضا براتی، یکی از اشخاص فعال کمپ بوده که تمایل داشت در کارهای گروهی از جمله کمک به مرکز پزشکی مانند تنظیم برگه‌های قرار ملاقات‌ها شرکت کند. دوستان رضا او را فردی بسیار قدبلند و درشت‌هیکل معرفی کردند و احتمال می‌رود که به‌خاطر هیکل درشت‌اش در شب شورش به او حمله شده‌ باشد.» «گاردین» ادامه می‌دهد: «او به‌طور فشرده به باشگاه بدنسازی می‌رفت و به دوستانش در ورزیده‌کردن اندامشان کمک می‌کرد.»

در همین حال «گاردین استرالیا» نوشت: «براتی در ابتدا در کمپ مایک بوده است که شدیدترین شورش‌ها در آن اتفاق افتاده بود و سپس به اسکار فرستاده شده بود و در تمام طول مدت بازداشتش در آنجا ماند.»گفتنی است مرگ این جوان ایرانی‌ و زخمی‌شدن بیش از صدپناهجوی لبنانی، عراقی‌ و ایرانی دیگر اعتراضاتی را در استرالیا برانگیخته است.

طرفداران حقوق‌بشر در این کشور باور دارند صرف‌نظر از اینکه این افراد شرایط لازم برای پناهنده‌شدن را دارا هستند یا نه، دولت استرالیا وظیفه محافظت از آنها را به عهده دارد و نباید آنها را در چنین شرایط اسفناکی نگه‌ دارد، آن هم در کشوری چون «پاپوا گینه‌نو» و «نائورو» که خود، از فقر اقتصادی، بیکاری و خشونت رنج می‌برد. دوشب گذشته در برخی شهر‌ها، شماری از استرالیایی‌ها، گرد آمدند و برای یادبود رضا براتی‌ شمع روشن کردند تا از این طریق، با پناهجویانی که در بازداشتگاه اجباری این‌کشور و در دو اردوگاه «نائورو» و «مانوس» هستند ابراز همدردی کنند و بگویند از سیاست دولتشان حمایت نمی‌کنند.

شهرهای بزرگ استرالیا، ملبورن، سیدنی، بریزبین، هوبارت، آدلاید و کانبرا شاهد حضور استرالیایی‌ها بود که با شعار «چراغی در تاریکی‌ بیفروز» یاد پناهجوی ۲۳ساله ایرانی‌ را گرامی‌ داشتند. یکی‌ از سخنرانان این مراسم به حاضرانی که عکس‌های این جوان ایرانی‌ را در دست داشتند، گفت: «رضا از ما کمک خواست برای زندگی امن‌تر، اما در عوض زیر ضربات سنگین و مهلک در بازداشتگاه پناهجویان درگذشت. بازداشتگاهی که با پول مالیات‌دهندگان استرالیایی اداره می‌شود، چون دولت استرالیا چنین سیاستی را اتخاذ کرده است. مرگ رضا براتی‌ یک اتفاق نبود، بلکه نتیجه سیاست‌های دولت استرالیاست، اما ما نباید بگذاریم این سیاست ادامه پیدا کند و قطعا نباید به نام مردم استرالیا تمام شود.»

به گفته برخی‌ از کارکنان بازداشتگاه «مانوس» که شاهد حادثه بوده‌اند مرگ رضا براتی‌ بسیار دلخراش بوده است. دولت استرالیا هنوز اطلاعات دقیق و درستی از چگونگی‌ مرگ این پناهجو و شدت جراحاتش منتشر نکرده است.