احياء واژه «اصلاح»

جعل يك واژه و استقرار آن در زبان مستلزم تداوم كاربرد و تعدد كاربران آن است. اين دو لازم و ملزوم يكديگر هستند به نوعي كه تعدد كاربران ضامن تداوم كاربرد يك مفهوم و تداوم آن موجب افزايش تعداد كاربران آن است.در صورتي كه هر كدام از اين موارد به دلايلي دچار اضمحلال شوند، مفهوم مورد نظر دچار بي معنايي در ميان كاربران مي شود.

تاریخ انتشار: ۱۷:۲۰ - ۲۳ خرداد ۱۳۹۲

فرارو- مرتضي واعظ، جعل يك واژه و استقرار آن در زبان، مستلزم تداوم كاربرد و تعدد كاربران آن است. اين دو لازم و ملزوم يكديگر هستند به نوعي كه تعدد كاربران ضامن تداوم كاربرد يك مفهوم و تداوم آن موجب افزايش تعداد كاربران آن است. در صورتي كه هر كدام از اين موارد به دلايلي دچار فرسودگي شوند، مفهوم مورد نظر دچار بي معنايي در ميان كاربران مي شود.

احياء يك واژه در شرايطي كه هم با كاهش تعدد كاربر و وقفه در كاربرد مواجه شده است به مراتب از جعل يك واژه سخت تر است. چرا كه جعل يك واژه در شرايطي مساعد و گاها ناخودآگاه صورت مي گيرد اما احياء آن مستلزم احياء دوباره همان شرايط است. شرايطي كه پيش از اين به دلايلي از بين رفته است.

اقناع كاربران نسبت به مشابهت شرايط قبلي و حال و زنده كردن دوباره واژه، تلاشي است كه در اين روزها اصلاح طلبان به آن مشغولند. واژه «اصلاح» از سال 76 با پيروزي سيد محمد خاتمي در انتخابات رياست جمهوري كاربران فراواني يافت و تا هشت سال تداوم يافت. اما با پيروزي اصولگريان در طي هشت سال هم از تعداد كاربران آن كاسته شد و هم در كاربرد آن وقفه افتاد.

پس از آن يكدستي گفتمان دولت و مجلس تا جايي پيش رفت كه يك نماينده ته مانده ليوان رئيس جمهور را به قصد تبرك سر كشيد. اين شرايط هيچ فضايي را براي نقد و اصلاح باز نگذاشت و آنقدر دايره كاربرد واژگان را تنگ كرد كه هر چه در زمان جلو رفتيم افراد بيشتري از گفتمان رايج كنار گذاشته شدند.

انتخابات سال 88 پس از 12 سال دوباره شرايط را مشابه قبل كرد و واژه «اصلاح» دوباره كاربرد و كاربران خود را يافت. موجي كه آن سال از ده روز قبل از انتخابات شروع شد خود به خود شرايط را براي احياء واژه و معني داري آن فراهم كرد. اما حالا اين بار و در يك روز باقي مانده تا انتخابات شرايط احياء واژه به مراتب سخت تر است.

اقناع كساني كه اميدي با احياء دوباره واژه ندارند، به دليل تقابل كمرنگي كه در اين انتخابات وجود دارد به مراتب سخت تر از سال 76 و 88 است. اما بايد به اين نكته توجه كرد كه در صورتي كه اكنون تلاشي براي افزايش كاربران اين واژه صورت نگيرد در چهار (يا شايد هشت) سال آينده بايد شاهد تداوم يا شايد تشديد وقفه در كاربرد واژه «اصلاح» باشيم.

از میان اخبار